برگزاری سلسله نشست‌های «تفکر و نگرش منسجم: اندیشه پژوهش »

نشست اول از مجموعه نشست های «تفکر و نگرش منسجم: اندیشه پژوهش» با حضور جمعی از مدیران و پژوهشگران پژوهشکده مطالعات فناوری و ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، امروز برگزار گردید.

در این نشست دکتر محجوبی از جایگاه ویژه «متدولوژی» در کنار عواملی چون ذهن، غریزه، کشف و شهود، فرهنگ، آموزش رسمی و عملی، تجربه های شخصی و ... در فرآیند تفکر سخن گفتند. ایشان متدولوژی را سیستم جامعی از اصل ها و قانون ها که  افراد بر اساس آن به تبیین پدیده های مختلف می‌پردازند، تعریف نموده و بیان کردند که در واقع ما آنگونه فکر می‌کنیم که متدولوژی ما به ما می‌گوید و اگر این متدولوژی تغییر کند نحوه بیان ما از پدیده ها نیز متفاوت خواهد بود .

ایشان در ادامه  بر تعدد متدولوژی ها تأکید نموده و به عنوان دو شیوه تفکری مسلط در زمان های گذشته و حال، به مقایسه دو «متدولوژی علمی» و «متدولوژی افسانه ای(اسطوره ای») پرداختند. به تعبیر ایشان تفکر بر پایه روش علمی که خاستگاه آن از رنسانس اروپایی است به مانند "درختی در زمستان" است که شاخ و برگ های آن کاملا نمایان و مشهود است؛ چرا که این روش بر مبنای مشاهده و تجزیه و تحلیل پدیده های مختلف شکل می‌گیرد و جزء نگر است. در حالی‌که متدولوژی افسانه‌ای (شیوه تفکری مسلط قبل از دوره رنسانس) مبتنی بر نقل قول ها و ادبیات شفاهی است و کاملا کل نگر است و در واقع میتوان گفت که نماد تفکر بر پایه متدولوژی افسانه ای، "درختی در تابستان" است که کلیت آن درخت موضوع بحث است و نه جزئیات آن.

ایشان همچنین بیان نمودند که هر متدولوژی دامنه و حیطه عملکرد مخصوص به خود را دارد و این نگرش که روش علمی می‌تواند تبیین کننده تمامی پدیده ها از هر نوع باشد درست و جامع نیست. از سوی دیگر همانطور که گفته شد «متدولوژی علمی» تنها متدولوژی موجود در جهان نیست بلکه یکی از چندین متدولوژی های مطرح است که البته در دنیای امروز به عنوان شیوه تفکری مسلط شناخته میشود و این در حالیست که پیش از  رنسانس اروپایی، شیوه تفکر افسانه‌ای در این جایگاه قرار داشت و بی شک در آینده ای نزدیک متدولوژی دیگری جای این دو را خواهد گرفت. بنابراین به رسمیت شناختن متدولوژی های گوناگون و شناخت حیطه عملکرد آن ها میتواند ما را در فرآیند درست اندیشیدن درباره پدیده های متعدد یاری رساند.

دکتر محجوبی، استاد دانشگاه تگزاس آمریکا، صحبت های خود را با این دو عبارت تأمل برانگیز به پایان رساندند که:

·        اگر ما متدولوژی مرتبط با نحوه تفکرمان را بشناسیم، آنگاه راهبر تفکرمان خواهیم بود!

·        و اگر ما متدولوژی مرتبط با نحوه تفکرمان را نمی شناسیم، آن متدولوژی (هرچه که باشد) راهبر تفکر ماست!